Een leerling zit tijdens jouw instructie met een potlood op tafel te tikken. Hij doet het erom en je vindt het een irritant geluid, maar je kiest ervoor om het gedag te negeren en je rug subtiel naar hem toe te keren. Waarschijnlijk zal het getik stoppen. Zo niet, probeer het dan met wat humor op te lossen. Aandacht geven aan ongewenst gedrag maakt het “probleem” wellicht groter…
Invloed op gedrag
Wist je dat je gedrag kunt sturen? Zie jezelf als professional die “lastig” gedrag kan vertalen in een behoefte (van jezelf én van het kind). Wat vraagt dit van mij, hoe moet ik handelen? Hiervoor is een flinke dosis zelfreflectie nodig. Je moet niet bang zijn om je neus te stoten én het is fijn als je een enorme passie voor je vak hebt. Word je bewust van jouw invloed op gedrag!
“Geef een kind liefde, zonder alles te accepteren.
En wees ervan overtuigd dat een begrenzing niet altijd een beperking is.”
-Steven Pont, ontwikkelingspsycholoog-
Je kunt alles (aan)leren
Mensen en dieren kun je bijna alles leren, zolang je maar het juiste gedrag bekrachtigt of beloont. Een bewering van psycholoog Skinner in zijn leertheorie of behaviorisme.
- Beloon (bekrachtig) gewenst gedrag. Het gedrag zal dan vaker worden getoond.
- Negeer (begrens) ongewenst gedrag. Het gedrag zal dan minder vaak worden getoond en uitdoven.
- Straf (corrigeer) gedrag alleen als het gevaarlijk is en/of meteen moet stoppen. Straffen helpt namelijk alleen om het gedrag te stoppen, het kind leert er verder weinig van. Straffen geeft immers niet aan wat dan wél gedaan moet worden.
Gedrag organiseren
Aan dus de taak om gedrag te “organiseren”. Benoem duidelijk aan de kinderen wat je wil zien. Wees concreet in je instructie. Je bent bij het leren doelgericht, bijvoorbeeld: ‘We gaan leren optellen boven het tiental.’ Doe dit bij gedrag ook! Als je zegt: ‘Doe deze opdracht maar even samen,’ is dat voor kinderen niet duidelijk genoeg. Mag je ook van de ander overschrijven dan? Geef altijd een expliciete gedragsinstructie en geef betekenis aan welk gedrag je wil zien: ‘Loop rustig op de gang, anders heeft de andere klas er last van…’ De grootste beloning voor een kind is aandacht, welke dan ook. Als jij een kind laat weten welk gedrag je NIET wil zien, vertel dan ook wat je WEL wil en laat het kind kiezen. Wees consequent en betrouwbaar in je handelingen.
To do
- Bekijk dit intro-filmpje en laat je inspireren door Ivonne van Eerd, adviseur bij Onderwijs Maak Je Samen. Zij heeft een training met ons gemaakt. Ze neemt de onderwijsprofessional mee in de wereld van (on)gewenst gedrag.
- Lees het artikel Grip op de groep van wij-leren.nl.
- Heb je als schoolbestuur interesse in de academie van Piex? Neem contact met ons op!
